ستاره‌شناسان با استفاده از تصاویری که سال گذشته٬ فضاپیمای کاسینی ناسا تهیه کرده بود٬ در یکی از دریاهای تایتان٬ قمر زحل٬ نقطه‌ای درخشان پیدا کردند. این پدیده باورنکردنی که «جزیره جادویی» لقب گرفته٬ پیش‌تر از این در این دریا دیده نشده بود و چند روز بعد هم ناپدید شد. هرچند دانشمندان در ابتدا درباره ماهیت این پدیده اطمینان نداشتند٬ حدس می‌زنند این پدیده نمودی از فرایندهای پویای زمین‌شناسی باشد که در نیمکره شمالی این قمر مشاهده می‌شود. نتایج این مطالعه در نشریه علوم زمین نیچر Nature Geoscience منتشر شده است.
تایتان میان ۶۲ قمر زحل بزرگترین است و به خاطر شباهت‌های جالب و شگفت‌انگیزش به زمین٬ در سال‌های اخیر توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است. تایتان میان جوی ضخیم و طلایی‌رنگ از جنس عمدتا نیتروژن احاطه شده که یادآور زمین اولیه است و سامانه‌ای پیچیده از دریاچه‌ها٬ دریاها و رودخانه‌های انباشته از متان و اتان مایع دارد.
تقریبا یک سال پیش بود که کاسینی مجموعه‌ای تصاویر از تایتان تهیه کرد که شامل تصویر یکی از بزرگترین دریاهای این قمر به نام «ماره لیگه‌یا» (Mare Ligeia) می‌شد و برای تحلیل به آزمایشگاه پیشرانه جت در کل‌تک فرستاده شدند. در حین جستجو میان تصاویر و مقایسه آن‌ها با تصاویر قدیمی‌تر٬ پژوهشگران نقطه مرموز درخشانی در لیگه‌یا ماره کشف کردند که در تصاویر مشاهده شده پیش از جولای ۲۰۱۳ دیده نمی‌شد.
این نقطه درخشان حدود ۱۹ کیلومتر طول و ۹/۵ کیلومتر عرض داشت و در فاصله ۹ کیلومتری ساحل جنوبی قرار گرفته بود. این پدیده در یکی از تصاویری که در تاریخ ۱۰ جولای گرفته شده بود دیده می‌شد٬ اما در تصویر بعدی که مربوط به ۲۶ جولای می‌شد٬ ناپدید شده بود. به علاوه پیش از ۱۰ جولای نیز٬ لیگه‌یا ماره همیشه آرام و بدون تلاطم بوده است.
دانشمندان حتی احتمال دادند که این پدیده ممکن است ناشی از خطا در تجهیزات تصویربرداری باشد و تا مدت‌ها دنبال این بودند که چه‌طور خطایی ممکن است منجر به این پدیده شده باشد. نیمکره شمالی تایتان٬ در حال حاضر در حال گذر از فصل بهار به تابستان است و این گذار فصلی ممکن است عامل چنین پدیده‌ای بوده باشد. در سایه واقعیت٬ چهار نظریه برای توجیه چنین مشاهده‌ای ابراز شده‌است.
نخستین نظریه این است که امواج این دریا احتمالا به دلیل گذار فصل‌ها متلاطم شده‌اند. اگر چنین باشد این تصویر نخستین شاهد از امواج متلاطم دریایی عمیق روی سطح تایتان هستند. طبق این نظریه هوای گرم موجب شدت‌گرفتن بادها شده‌اند و دریا را متلاطم کرده‌اند.
با درخشان‌تر شدن خورشید٬ انرژی بیشتری جذب آب و هوای تایتان می‌شود و به موج‌ها شدت بیشتری می‌دهد. حتی اگر سرعت باد به نیم‌متر در ثانیه هم برسد٬ موجب برانگیخته‌شدن امواج خواهد شد. اما تردید اصلی از این‌جا ناشی می‌شود که آیا بادهای تایتان در این حد قدرت دارند؟
نظریه دیگر این است که ماده‌ای جامد با گرم‌شدن دریا از کف به سطح آمده و ذوب شده است و یک نظریه دیگر نیز می‌گوید ممکن است این پدیده ناشی از آزاد شدن گاز به صورت حباب از روی سطح دریا باشد.
به همین ترتیب فرایندهای مختلفی از جمله باد٬ باران و کشند (جزر و مد) می‌تواند دریاچه‌های متان و اتان سطح تایتان را تحت تاثیر قرار دهد.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
خبرنامه وبلاگ:
آمار مطالب
آمار بازدید
